Kartony, folia i taśma klejąca – kreatywne kombo w rękach przedszkolaków
Najlepszym przyjacielem każdego wychowawcy jest dziecięca kreatywność. Wspieranie nieograniczonego świata dziecięcej fantazji i twórczości jest w sumie dość proste – wystarczy nie określać ram.
Wiele zabawek narzuca jednak z góry określone historie lub scenariusze zabawy, redukując kreatywność do odgrywania ról. Klocki Lego są tu chlubnym wyjątkiem, który pozwala na nieograniczone modyfikacje nawet przygotowanych przez producenta postaci czy set-up’ów. Są one jednak dość drogie i, nawet gdy jest ich pod dostatkiem, ekskluzywne – zawsze bowiem ktoś weźmie klocek, który akurat komuś innemu jest potrzebny.
Odpady jako materia twórcza
Popularnością cieszą się więc zabawy z wykorzystaniem materiałów, które w pierwotnym zamierzeniu nie miały temu służyć. Taśma klejąca, kartony i folie bąbelkowe są na tyle plastyczne i dające się ze sobą łączyć w najróżniejszy sposób, że stanowią nieskończone wręcz zasoby do eksploracji i interpretacji. Ponadto są ogólnie dostępne, często za darmo w formie odpadów po paczkach, meblach i wszelkich innych produktach, które na co dzień są dostarczane do naszych domów.
Odpady to jeszcze nie śmieci - wiedzą o tym wszystkie dzieci!
Wykorzystanie “niestandardowych” materiałów nabiera dodatkowej wartości poprzez zwrócenie uwagi dzieci na nadprodukcję śmieci z odpadów, które można przy odrobinie chęci ponownie wykorzystać i przekształcić w coś pożytecznego, lub przynajmniej pięknego.
Materiały dla przedszkolaków od pakujto.pl
Idea recyklingu i zero waste jest nam bliska nie tylko teoretycznie – stosujemy ją planując nasze nowe produkty i wdrażając ją w procesach produkcji. Nasze biuro zostało ozdobione kwiatami z folii bąbelkowej wykonanymi przez jednego z pracowników.
Stąd narodził się pomysł na Mikołajkowy Konkurs #PakujToChallenge dla Edukacji!.
Chcieliśmy wspomóc przedszkola najprościej, jak możemy: oferując im prdukowane przez nas materiały, które dzieci mogą kreatywnie wykorzystać do tworzenia prac plastycznych.
Zwycięzcami ogłosiliśmy dzieci z Przedszkola nr 26 “Pod Tęczowym Parasolem” w Bydgoszczy. Grupa przedszkolaków “Sowy” stworzyła pełną pasji pracę “RENIFER”, w której wykorzystały materiały opakowaniowe w wyjątkowy sposób.
Liczymy, że dzięki przekazanym przez nas materiałom powstaną kolejne prace, a także dziesiątki kartonowych fortów, jakie i my budowaliśmy w dzieciństwie.
Niedoceniane cechy materiałów wtórnych w zabawach z dziećmi
Interakcje z materiałami plastycznymi takimi jak papier pakowy, folia bąbelkowa czy strecz wychodzą daleko poza standardowe. Pognieciony papier ma inną fakturę i zaczyna mieć cienie, folia stretch może zostać naciągnięta, szeleścić, zakrzywiać światło i nadawać zupełnie inne doznania optyczne umieszczonej pod nią kartce z rysunkiem. Folia bąbelkowa może nadać elementy interaktywności z dziełem poprzez przebijanie bąbelków. To tylko niektóre z przykładów. Poniżej krótka lista cech stworzona na podstawie znalezionych w Internecie tworów wyobraźni, które być może zainspiruje niejednego rodzica lub wychowawcę.
K o l o r y
Jesienią można tworzyć wspaniałe, kolorowe płaszcze przeciwdeszczowe z bąbelków folii pomalowanych na różne kolory. Nie będzie dwóch takich samych, a zaprojektowane “wyprodukowane” samodzielnie z pewnością będą napawać dumą ich twórców.
Może niektórzy nie wiedzą, ale ostatni poniedziałek stycznia to światowy “Dzień Doceniania Folii Bąbelkowej“. Z tej okazji studenci New York City’s High School of Fashion Industries (HSFI) przygotowali w 2016 roku kolekcję ubrań stworzonych właśnie z tego materiału.
Kolekcja rozciągała się stylistycznie od sukienek koktajlowych i krótkich kurtek po obszerne spodnie “haremki” i buty ozdobione folią bąbelkową, po pełny ubiór składający się z długiej spódnicy i płaszcza przeciwdeszczowego bez rękawów, z kapturem obszytym opalizującą, srebrną taśmą klejącą i 250 dużymi agrafkami.
Kształty
Niektóre materiały mają kształty dające się zastosować w imitacjach natury lub twarzy. Poniżej przykłady wykorzystania plastikowych sztućców jednorazowego użytku w tworzeniu kwiatów i pacynek.
Faktura materiału
Kartony czy papier pakowy mają tą cechę, że można modyfikować ich powierzchnię, nadając jej bardzo różnorodne w dotyku czy wyglądzie cechy. Zarówno karton jak i papier, który można pognieść oraz folia bąbelkowa są trójwymiarowymi materiałami, które mogą zyskać zupełnie nowe znaczenie lub nadać kontekst dziełu stworzonemu z ich wykorzystaniem.
Szczególnie interesujące wydają się tu arkusze tektury falistej lub papieru bąbelkowego. Te pierwsze stały się już znanym wśród zawodowych artystów budulcem twórczym, który poprzez modyfikację polegającą na cięciu, rozdzieraniu, dziurawieniu i innych tego typu dewastacjach zaskakująco dobrze upodabnia się do przedmiotów czy obiektów z życia codziennego.
Karton jako nośnik idei. Zabawa czy nauka w społeczeństwo obywatelskie?
Karton stał się ostatnio symbolem wszelkich demonstracji politycznych (nie mylić z protestami społecznymi, których symbolem nadal pozostają koktajl mołotowa, płonące samochody i rozbite wystawy sklepów). Demonstracje broniące praw kobiet, domagające się obalenia neoliberalnego paradygmatu patrzenia na rzeczywistość przez decydentów, czy wreszcie wzywające do zaprzestania dewastacji planety swój przekaz prezentują właśnie na kartonowych blokach.
Jest ich pod dostatkiem, są dostępne praktycznie za darmo, hasła na nich mogą być nanoszone ad hoc pod wpływem emocji danej chwili, nie są problematyczne w utylizacji i lekkie. Każdy, nawet nie biorący udziału w proteście przechodzień, może w każdej chwili do niego dołączyć i dzięki kartonowi zwerbalizować, co go uwiera, lub po prostu pokazać establishmentowi, że jego emocje nie oscylują wcale wokół “jest miło”. Słynne hasło z rysunku Raczkowskiego “kurwa mać” jest tu wręcz symboliczne.
Błędem byłoby zakładanie, że nasze dzieci nie dostrzegają tych ruchów. Córki autora wpisu bawiły się klockami LEGO w uciekanie przed policją goniącą kobiety na demonstracji. Policja w tej zabawie była “tymi złymi”.
Nauka protestu jest nauką komunikacji własnych potrzeb bez przemocy. Warto nie odwracać głowy od tego, co dostrzegają dzieci i uwzględnić to w ich zabawach. W ten sposób się uczą.
Od zabawy do walki o swoje prawa.
Nie wiadomo, jaki los czeka nasze dzieci. Niedawne uczestnictwo w demonstracji, często traktowane jeszcze jako wydarzenie towarzyskie, gdzie wypada być i dobrze się zaprezentować, w kreatywny i zabawny sposób, w przyszłości może stracić ten urok i zmienić się w konieczność. Akt desperacji w walce o przetrwanie.
Karton to bowiem również symbol ludzi wykluczonych i zepchniętych na margines. Zdjęcia bezdomnych na ulicach amerykańskich miast, kryjących się w kartonach lub pod nimi, z prośbami o wsparcie finansowe wypisanymi także na kartonach, to obrazy, które mocno wryły się w naszą świadomość. Głos pokrzywdzonych najpierw jest widoczny właśnie na kartonowych strzępach ich dobytku.
W zależności jednak od kontekstu geograficznego, kartonowa podkładka na ulicy nie musi wcale oznaczać wykluczenia czy nieszczęścia, a np. wolność “od” skrajnej nędzy i przemocy oraz poprawę warunków bytowych. Aby to dostrzec należy jednak wyjść poza uprzywilejowaną, europejską perspektywę dobrobytu.
W Hong Kongu przebywa około 130 tysięcy Filipinek będących pomocami domowymi, które w niedzielę koczują na kartonach w przejściach podziemnych i parkach. Jest to jednak historia na oddzielny wpis: Karton jako symbol wykluczenia i marginalizacji